„ Autyzm pochodzi z wnętrza, nie z zewnątrz. Musicie nauczyć się rozumieć osoby autystyczne poprzez ich sposób myślenia, poprzez ich odmienny od naszego sposób przetwarzania informacji” ( wprowadzenie do książki Hilde de Clerrcq „ Autyzm od wewnątrz”)
Światowy Dzień Świadomości Autyzmu został ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. Głównym celem obchodów święta jest przeciwstawienie się dyskryminacji oraz stereotypom dotyczących osób dotkniętych autyzmem. Czasami używana jest także nazwa Światowy Dzień Wiedzy na temat Autyzmu.
Autyzm jest całościowym zaburzeniem rozwoju dziecka. Pierwsze symptomy autyzmu pojawiają się bardzo wcześnie, często już u kilkunastomiesięcznych niemowląt, ale zawsze są widoczne przed ukończeniem przez dziecko 3 roku życia. Choć autyzm można zdiagnozować już u bardzo małych dzieci, to często diagnozuje się go również u nastolatków, a nawet osób dorosłych. Warto pamiętać, że zaburzenia autystyczne mają bardzo zróżnicowany charakter, nie tworzą jednolitego obrazu co do symptomatologii i głębokości zaburzeń. Dlatego obecnie w literaturze światowej używa się określenia „spektrum zaburzeń autystycznych”. ( źródło: Fundacja Synapsis).
Symptomy autyzmu:
- Brak lub nieadekwatna reakcja na imię i wydawane polecenia.
- Ograniczone zainteresowania zabawą i kontaktami z rówieśnikami (zabawa samotna).
- Nieadekwatna ekspresja emocjonalna.
- Ograniczona mimika twarzy, trudność z okazywaniem emocji.
- Niedostateczna umiejętność odczytywania emocji u innych osób (dzieci, dorosłych).
- Problemy z nawiązywaniem i utrzymywaniem kontaktu wzrokowego.
- Trudności z naśladowaniem i odtwarzaniem zachowania innych osób.
- Niechęć do zmian i przywiązanie do schematów i rutyny działania.
- Stereotypowe wypowiedzi.
- Zaburzenia rozwoju mowy.
- Manieryzmy ruchowe.
- Mała spontaniczność i różnorodność w zakresie organizacji czasu wolnego.
- Bardzo wąskie zainteresowania.
- Ograniczona umiejętność zabawy naśladującej role społeczne.
https://www.youtube.com/watch?v=QLv-dvLCgAg – link do filmu przybliżającego specyfikę funkcjonowania osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu.
Mity i Fakty na temat autyzmu
Mit: Autyzm to choroba
Fakt: Autyzm to nie choroba, tylko zaburzenie rozwojowe. Oznacza to, że deficyty w komunikowaniu się, relacjach społecznych i zachowaniu, które pojawiają się zazwyczaj w ciągu pierwszych lat życia dziecka, będą towarzyszyły mu przez całe życie.
MIT: Autyzm powodują szczepionki; Do powstania autyzmu przyczynia się odrzucająca postawa matek; to dieta i zanieczyszczenie środowiska powodują autyzm
Fakt: Nie ma żadnych naukowych badań potwierdzających słuszność tych hipotez. Cały czas naukowcy poszukują przyczyn autyzmu i nie ma jednoznacznej odpowiedzi, co go powoduje. Najnowsze badania traktują autyzm jako zaburzenie o niejednorodnej etiologii i wskazują na podłoże neurologiczne, genetyczne i środowiskowe.
MIT: Dziecko wyrośnie z autyzmu
Fakt: Skuteczna terapia i wykorzystanie możliwości edukacyjnych mogą sprawić, że dziecko nauczy się „normalnie” funkcjonować w życiu.
MIT: Autyzmu nie można zdiagnozować u małych dzieci
Fakt: Już w wieku między 12 a 24 miesiącem życia można zdiagnozować całościowe zaburzenia rozwoju. Jeśli taka diagnoza jest przeprowadzona zgodnie z procedurami, jest jak najbardziej wiarygodna.
(program http://badabada.pl/ – sprawdź, czy prawidłowo rozwija się Twoje dziecko)
MIT: Osoby z autyzmem nie okazują uczuć, nie kochają, nie przytulają się
Fakt: w spektrum autyzmu sfera emocji jest często jedną z najbardziej zaburzonych, lecz nie dlatego, że osoby z autyzmem nie odczuwają, ale dlatego, że nie potrafią okazywać i interpretować uczuć swoich i innych osób.
MIT: Osoby z autyzmem są agresywne
Fakt: Zachowania agresywne mogą występować u osób z autyzmem, ale krzywdząca jest opinia, że każda osoba z autyzmem jest agresywna. Takiego rodzaju zachowania mogą być spowodowane brakiem umiejętności komunikowania swoich potrzeb i narastającej frustracji. Trudne zachowania mogą być objawem zaburzeń w sferze integracji sensorycznej, gdzie osobie ze spektrum autyzmu brakuje bodźców, co może powodować autoagresję.
MIT: Osoby z autyzmem nie mówią
Fakt: Prawidłowo prowadzona terapia sprawia, że u większości dzieci z autyzmem rozwija się mowa. Ich mowa jest specyficzna. Mają problemy z komunikowaniem swoich potrzeb i z konwersacją. Tylko niektóre osoby z autyzmem nie mówią i muszą wspomagać się komunikacją alternatywną.
MIT: Osoby z autyzmem są wybitnie uzdolnione
Fakt: W historii znane są przypadki geniuszu wśród osób ze spektrum autyzmu. Jednak często wyjątkowe zdolności w wąskiej dziedzinie powodują duże deficyty w rozwoju pozostałych umiejętności.
MIT: Osoby z autyzmem są upośledzone umysłowo
Fakt: Autyzm nie wyklucza upośledzenia umysłowego. Ze względu na złożoność objawów wśród osób z autyzmem są również jednostki niepełnosprawne intelektualnie. Pozostali mogą być w normie intelektualnej lub nawet mieć inteligencję powyżej przeciętnej.
MIT: Osoby z autyzmem nie potrzebują kontaktu z innymi ludźmi
Fakt: Najnowsze badania wskazują, że wiele nastolatków i dorosłych osób szuka kontaktu z innymi ludźmi, ale nie wie, jak go nawiązać. W życiu codziennym są to raczej introwertycy mający wąskie grono bliskich znajomych. Boleśnie odczuwają samotność i odrzucenie, część z nich jest z tego powodu bardziej podatna na depresję i inne zaburzenia psychiczne.
Książki przybliżające sposób funkcjonowania osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu:
Patrz mi w oczy. Moje życie z zespołem Aspergera Johna Eldera Robisona to fenomenalna opowieść, trochę inna od tych, które znamy. Bo tym razem nie jest to walka o dziecko, o dobre życie dla niego. Nie są to nawet wspomnienia osoby, która ma diagnozę. Autor dopiero w wieku czterdziestu lat spotkał kogoś, kto mu powiedział, że ma zespół Aspergera. To odkrycie zmieniło sposób, w jaki John Elder patrzył na samego siebie – i na otaczający go świat.
Syndrom czerwonej hulajnogi Mirki Jaworskiej to opowieść z naszego podwórka, o tyle ciekawa, że pokazująca autyzm w naszym, polskim otoczeniu. Pewnego dnia okazuje się, że Michał potrzebuje szczególnego wsparcia. Powodem kłopotów jest autyzm. Szybko staje się jasne, że rodzina zostaje sama, lekarze i pedagodzy nie potrafią albo nie chcą pomóc. Mama Michała nie chce się jednak poddać i wbrew wszystkiemu wierzy, że może się udać. Książka o miłości. Wielkiej, prawdziwej, trudnej i tragicznej. Autentyczna historia walki o szczęście dziecka, które inaczej rozumie świat. Opowieść o samotności, ale też nadziei. Uświadamia wagę każdej chwili.
Urodziłem się pewnego błękitnego dnia. Pamiętniki nadzwyczajnego umysłu z zespołem Aspergera Daniela Tammeta to książka, którą się chłonie nie czyta. Daniel Tammet urodził się 31 stycznia 1979 roku. W środę. Dla zwykłego śmiertelnika nie jest to szczególnie ważna informacja, ale Daniel cierpi na zespół Aspergera i zaburzenie zwane synestezją, które sprawia, że widzi kolory, kształty i faktury liczb. Dlatego data jego urodzin jest niebieska, a cyfry, które ją tworzą, kształtem przypominają gładkie otoczaki. Daniel potrafi dokonywać obliczeń, których wynik możemy sprawdzić jedynie za pomocą komputera. Liczby są od najmłodszych lat jego najwierniejszymi przyjaciółmi – najbardziej lubi cyfrę cztery, podobnie jak on “cichą i nieśmiałą”. Daniel Tammet nie jest jednak oderwany od rzeczywistości. Opowiada o swoim niełatwym dzieciństwie i dorastaniu, a także problemach, z którymi styka się na co dzień jako dorosły człowiek. Urodziłem się pewnego błękitnego dnia daje czytelnikowi klucz do niezwykłego umysłu człowieka dotkniętego autyzmem i szansę spojrzenia na świat jego oczami.
Książka jest skierowana do ludzi posiadających zespół Aspergera oraz osób z ich otoczenia: rodziny, nauczycieli, terapeutów…
„Kim jestem?”, „Co sprawia, że tak ciężko odnaleźć mi się w świecie?”, „Dlaczego nie jestem rozumiany i akceptowany przez innych?” – czy zadawałeś sobie kiedykolwiek takie pytania? Spróbujmy wspólnie poszukać na nie odpowiedzi. One są tylko w tobie, nikt inny ich nie zna i nikt nie może rozwiązać twoich problemów, bo tak naprawdę nic o tobie nie wie. Nikt nie ma prawa robić nic za ciebie. Twoja przeszłość i przyszłość należą tylko do ciebie.
Filmy przybliżające sposób funkcjonowania osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu:
W kosmosie nie ma uczuć
Źródła: http://synapsis.org.pl/
http://www.logopedakolobrzeg.pl/autyzm/autyzm-fakty-i-mity