Spożywanie nawet niewielkich ilości alkoholu w ciąży może prowadzić do nieodwracalnych skutków w postaci zaburzeń w rozwoju dziecka, które trwale wpłyną na jego funkcjonowanie przez całe życie.
Płodowy zespół alkoholowy występuje w wyniku spożywania nadmiernych ilości alkoholu w trakcie ciąży, jednak spotykane są też liczne przypadki, gdzie kobiety są zaskoczone diagnozą FAS u ich dziecka twierdząc, że nigdy alkoholu w ciąży nie piły. Kobiety te nie są często świadome tego, że alkohol szkodzi im pod każdą postacią, a więc także jako dodatek do potrawy czy baza ziołowej nalewki na przeziębienie. U dzieci kobiet ciężarnych pijących alkohol okazjonalnie mogą pojawić się symptomy FAS związane wyłącznie ze sferą umysłową, bez objawów fizycznych, jednak i te są już wystarczającym powodem do tego by alkoholu w czasie ciąży unikać. O jakich objawach można tu mówić?
Objawy zespołu alkoholowego u dzieci
Zniekształcenie twarzy dziecka z FAS jest charakterystyczne dlatego zespołu: często niesymetryczna, dość płaska i szeroka twarz, oczy dziecka osadzone szeroko – tak, że nasada nosa sprawia wrażenie bardzo szerokiej. Nos najczęściej jest krótki i zadarty, górna warga bardzo cienka, a odległość między nozdrzami a górną wargą jest dłuższa niż zwykle. U dzieci z FAS można zaobserwować też nisko osadzone uszy ze zniekształconymi małżowinami, oraz bardziej obfite owłosienie skóry głowy, brwi i rzęs.
Wstępna diagnoza jest zwykle stawiana przez pediatrę, który kieruje dziecko także na diagnozę do innych specjalistów m.in. neurologa i psychiatry. Dzieci z FAS zazwyczaj wymagają stałej rehabilitacji ruchowej, opieki neuropsychologicznej, a także regularnych zajęć z neurologopedą. Przy zaburzeniach wzrostu dziecka konieczna jest także opieka pediatry przy wsparciu endokrynologa. Starsze dzieci często uczestniczą w terapii, której celem jest nauka budowania relacji społecznych.
Polecana literatura:
Krzysztof Liszcz ,,Dziecko z FAS w szkole i w domu”
Małgorzata Klecka ,,FAScynujace dzieci”
Zapraszamy do zapoznania się z artykułem na temat depresji wśród nastolatków stworzonym przez naszą psycholog mgr Małgorzatą Skorupińską.
„POZYTYWNA DYSCYPLINA”, J.Nelsen – książka opisuje w przystępny sposób klasyczną metodę wychowawczą opartą na wzajemnym szacunku i miłości. Jest dedykowana rodzicom i nauczycielom zarówno nastolatków jak i małych dzieci. Odpowiada na wiele pytań i wątpliwości wychowawczych, m.in:
[read more=”Czytaj więcej” less=”Zwiń”]
– Jak rozwijać pozytywne relacje z moim dzieckiem/ z moim uczniem?
– Jak wspierać i budować w dziecku zdrowe poczucie własnej wartości?
– Jak wyznaczać granice, zawierać umowy i dzielić się obowiązkami?
– Jak rozwiązywać nasze rodzinne/klasowe konflikty?
„Oparta na szacunku i empatii skuteczna metoda wychowawcza wspierająca rozwój samodyscypliny, odpowiedzialności i samodzielności u dziecka w każdym wieku.” (Pozytywna dyscyplina, J.Nelsen, Wyd.CoJaNaTo, Warszawa 2015).
[/read]
„KRYZYS SZKOŁY. Co możemy zrobić dla uczniów, nauczycieli i rodziców?” J.Juul
– propozycja duńskiego terapeuty rodzinnego i pedagoga, propagującego idee wzajemnego szacunku i współdziałania we wzajemnych relacjach z dziećmi oraz dojrzałe przywództwo osób dorosłych.
[read more=”Czytaj więcej” less=”Zwiń”]
Czy szkoła może sprawiać uczniom radość?
Czy może dawać satysfakcję nauczycielom?
Jak wspierać dziecko w obliczu presji szkolnej?
Jak rozwiązywać problemy, które rodzą się w klasie?
Są to kluczowe pytania na które staramy się znaleźć odpowiedzi we współczesnej pedagogice. Książka J.Juula skłania do przemyśleń, jest inspiracją do dalszych własnych poszukiwań. Zdaniem autora współczesne dzieci żyją pod nadmierną presją szkoły, która stała się najważniejszą częścią ich życia. Wokół szkoły koncentrują się głównie relacje dziecka z rodzicami, a to rodzi wiele konfliktów i napięć we wzajemnych kontaktach. Autor postuluje aby w nastawieniu do dzieci kierować się zaufaniem zamiast przymusu oraz budowaniem prawdziwych relacji zamiast bezosobowych reguł. Autor analizuje problemy współczesnej szkoły z punktu widzenia ucznia, nauczyciela i rodzica. Podkreśla, że uczniowie nie będą czuć się dobrze w szkole, w której sami nauczyciele źle się czują.
„Dzieci mają wiele kompetencji, ale jednego nie można od nich wymagać: nie są w stanie brać na siebie odpowiedzialnosci za jakość kontaktów z dorosłymi.” (Kryzys szkoły. Co możemy zrobić dla uczniów, nauczycieli i rodziców?, J.Juul, Wyd.MiND, Podkowa Leśna 2014)
[/read]
„PSYCHOPEDAGOGICZNE MITY. Jak zachować naukowy sceptycyzm w edukacji i wychowaniu”, T.Garstka
– bardzo ważna pozycja na polskim rynku wydawniczym. Autor podkreśla potrzebę rozwijania psychopedagogiki opartej na dowodach, omawia są popularne tezy, które jego zdaniem, nie znajdują poparcia w wynikach naukowych badań empirycznych oraz obala powszechne mity na temat niektórych metod nauczania, wychowania i pomocy psychopedagogicznej. Autor opisuje też psychologiczne mechanizmy, które leżą u podstaw naszej podatności na pseudonaukowe metody oddziaływań dydaktyczno – wychowawczych i terapeutycznych.
[read more=”Czytaj więcej” less=”Zwiń”]
„Książkę pisałem z myślą głównie o trzech grupach czytelników, mając na uwadze, jakie może przynieść im korzyści. Zainteresuje więc ona nauczycieli, psychologów i pedagogów ze szkół i poradni (psychologiczno – pedagogicznych i specjalistycznych) oraz studentów i absolwentów kierunków nauczycielskich pedagogiki i psychologii. Ponieważ jednak książka dotyczy psychopedagogicznych mitów, a pewnością może okazać się interesująca również dla rodziców dzieci w każdym wieku.” (Psychopedagogiczne mity. Jak zachować naukowy sceptycyzm w edukacji i wychowaniu,T.Garstka, Wolters Kluwer, Warszawa 2016)
[/read]
„CO Z TĄ SZKOŁĄ? Siedem perspektyw dla uczniów, nauczycieli i rodziców.” J.Bauer
– autor, w przystępnej formie, opisuje nowe wyzwania jakie stają przed współczesną szkołą. Rozważa jak doprowadzić do sytuacji, aby szkoła stała się miejscem przyjaznym dla uczniów, nauczycieli i rodziców. Podkreśla istotę wiary w siebie, wewnętrznej motywacji, solidnej wiedzy oraz kompetencji społecznych i emocjonalnych, jako podstawowych umiejętności, w które powinien być wyposażony uczeń opuszczający mury szkoły w XXI wieku.
[read more=”Czytaj więcej” less=”Zwiń”]
„Celem publikacji jest wsparcie uczniów, rodziców, nauczycieli oraz tych wszystkich, którym dobro młodych ludzi i całego systemu szkolnictwa leży na sercu. Książka ma dostarczyć praktycznych wskazówek pomocnych w przygotowaniu gruntu, na którym mogą rozwijać się takie wartości, jak umiłowanie życia, motywacja i radość uczenia się.” (Co z tą szkołą? Siedem perspektyw dla uczniów, nauczycieli i rodziców, J.Bauer, Wydawnictwo Dobra Literatura, Słupsk 2015).
[/read]
„BUDZĄCA SIĘ SZKOŁA” M.Rasfeld, S.Breidenbach – autorzy przedstawiają niemiecki projekt reformy szkolnictwa, który może być źródłem inspiracji dla edukacji opartej na indywidualnych możliwościach poszczególnych uczniów. Ważna pozycja dla wszystkich, którzy mają bezpośredni wpływ na kształt edukacji XXI wieku.
[read more=”Czytaj więcej” less=”Zwiń”]
Autorzy starają się odpowiedzieć na pytanie dlaczego tak wiele dzieci po przekroczeniu murów szkolnych z czasem traci motywację do nauki, otwartość na świat i gotowość do współpracy. Analizują przyczyny dla których uczniowie utożsamiają szkołę z przymusem, narzuconym obowiązkiem, którego sensu nie rozumieją. Proponują inne spojrzenie na współczesną edukację. Opisują szkołę, w której dzieci same przejmują odpowiedzialność za tempo swojego uczenia się i kolejność zgłębianych zagadnień. Zdaniem autorów, takie podejście buduje w uczniach poczucie odpowiedzialności, wewnętrznej sprawczości oraz gotowość do podejmowania kolejnych życiowych wyzwań.
„ W XXI wieku pragniemy zachęcić ludzi do przeanalizowania kwestii szkoły i kształcenia od podstaw, przemyślenia jej na nowo” (Budząca się szkoła, M.Rasfeld, S.Breidenbach, Wydawnictwo Dobra Literatura, Słupsk 2015)
[/read]
„NEURODYDAKTYKA. Nauczanie przyjazne mózgowi” M.Żylińska – głośna pozycja na polskim rynku wydawniczym, w której autorka analizuje informacje płynące z szeroko rozumianych neuronauk i ich możliwe zastosowanie w procesie dydaktycznym. Podejmuje też próbę odpowiedzi na aktualnie często zadawane pytania:
[read more=”Czytaj więcej” less=”Zwiń”]
Dlaczego uczniowie nudzą się w szkole?
Czy szkoła przygotowuje do życia we współczesnym świecie?
Czy placówki oświatowe wyrównują różnice miedzy uczniami?
„Tym, którzy wierzą, ze możliwa jest szkoła, w której uczniowie zachowują chęć do nauki – dla ich serc pokrzepienia… oraz tym, którzy w to nie wierzą – aby uwierzyli! Autorka” (Neurodydaktyka. Nauczanie przyjazne mózgowi, M.Żylińska, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2013)
[/read]
„TRENING TWÓRCZOŚCI”, E. Nęcka, J.Orzechowski, A.Słabosz, B.Szymura – książka jest skierowana do osób prowadzących grupowe treningi twórczości, ale może też być z powodzeniem wykorzystana przez nauczycieli pragnących wzbogacić swój warsztat pracy o różne techniki rozwijające kreatywność i wyobraźnię uczniów.
[read more=”Czytaj więcej” less=”Zwiń”]
„Zachęcamy nauczycieli do częstego korzystania z opisanych tu technik w pracy z klasą szkolną. Nawet bez rozbudowanego planu treningu, biorąc ad hoc jakieś ćwiczenie i przeprowadzając je na lekcji, mogą się stać pionierami nowego stylu nauczania, łączącego wiedzę, wyobraźnię i twórcze myślenie” (Trening twórczości, E. Nęcka, J.Orzechowski, A.Słabosz, B.Szymura, GWP, Sopot 2016)
[/read]
„OCENIANIE KSZTAŁTUJĄCE W PRAKTYCE” D.Sterna – znana publikacja, o której zawsze warto przypominać. Autorka przedstawia w przystępnej formie podstawowe zasady oceniania kształtującego, które:
[read more=”Czytaj więcej” less=”Zwiń”]
– jest ściśle powiązane ze skutecznym planowaniem całego procesu dydaktycznego,
– uwzględnia to, w jaki sposób uczniowie się uczą,
– pozwala budować indywidualne relacje pomiędzy nauczycielem a uczniem,
– bezpośrednio wpływa na wewnętrzną motywację zarówno ucznia jak i nauczyciela,
– daje uczniom konstruktywne wskazówki, jak mogą poprawić swoją pracę i w jaki sposób mogą się rozwijać,
– uczy oceny koleżeńskiej i samooceny,
– jest potrzebne na każdym etapie kształcenia i w stosunku do każdego ucznia – niezależnie od poziomu jego osiągnięć.
(Ocenianie kształtujące w praktyce, D.Sterna, Civitas CEO, Warszawa 2008)
[/read]
„DUCH KLASY. Jak motywować uczniów do nauki?”, M.Harmin – poradnik przeznaczony jest dla nauczycieli, którzy dążą do zbudowania w klasie atmosfery sprzyjającej uczeniu się.
[read more=”Czytaj więcej” less=”Zwiń”]
Dzięki proponowanym metodom dydaktycznym nauczyciele mogą zmienić swoją pozycję w klasie z osób przekazujących wiadomości na osoby wspierające uczniów w procesie uczenia się. Publikacja zilustrowana została przykładami z pracy polskich nauczycieli uczestniczących w Akademii „Szkoły uczącej się”.
(Duch klasy. Jak motywować uczniów do nauki?, M.Harmin, Civitas CEO, Warszawa 2008)
[/read]
„WIDOCZNE UCZENIE SIĘ DLA NAUCZYCIELI”, J. Hattie – autor przeprowadził metaanalizę wyników ponad 900 badań dotyczących skuteczności różnych metod nauczania. Jest to pozycja wyjątkowa, bardzo polecana wszystkim nauczycielom, dyrektorom i szkolnym specjalistom, którzy mają bezpośredni wpływ na wybór określonych strategii nauczania. Autor dokładnie omawia wiele aspektów uczenia się, prezentuje praktyczne zastosowanie poszczególnych metod dydaktycznych.
(Widoczne uczenie się dla nauczycieli, J. Hattie, Civitas CEO, Warszawa 2015)
„ZDARZA SIĘ”, J. Szulski – pozycja niebanalna, która prowokuje, niesie nadzieję i inspiruje … dla nauczycieli, rodziców i dorosłych już uczniów, wszystkich, którzy choć na jeden dzień chcieliby wrócić w szkolne mury i spotkać otwartego, uczciwego i pełnego pasji pedagoga.
(Zdarza się, J. Szulski, Jarosław Szulski &Co, Warszawa 2014)
„MYŚLENIE KRYTYCZNE JAKO CEL KSZTAŁCENIA. Na przykładzie systemów edukacyjnych USA i Kanady”, E.Wasilewska-Kamińska – na podstawie amerykańskich i kanadyjskich doświadczeń w kształceniu krytycznego myślenia, autorka podejmuje próbę udzialenia odpowiedzi na podstawowe pytania kluczowe:
[read more=”Czytaj więcej” less=”Zwiń”]
Co to jest myślenie krytyczne?
Czy można się go nauczyć?
Czy można go nauczać?
Pozycja adresowana jest do nauczycieli, wychowawców i rodziców, którzy chcieliby poznać dotychczasowe osiągnięcia w tym zakresie, opisywane w literaturze anglojęzycznej a następnie podjąć próbę kształcenia krytycznego myślenia na gruncie polskim.
(Myślenie krytyczne jako cel kształcenia. Na przykładzie systemów edukacyjnych USA i Kanady, E.Wasilewska-Kamińska,Wyd. UW, Warszawa 2016)
[/read]
„SPOSÓB NA TRUDNE DZIECKO. Przyjazna terapia behawioralna”, A. Kołakowski, A. Pisula – książka przeznaczona jest dla rodziców i nauczycieli pragnących w swojej codziennej praktyce wychowawczej stosować skuteczne sposoby radzenia sobie z trudnymi zachowaniami swoich podopiecznych.
[read more=”Czytaj więcej” less=”Zwiń”]
Przyjazna terapia behawioralna to zbiór efektywnych strategii prowadzących do wzmacniania zachowań pozytywnych i wygaszania zachowań niepożądanych u dzieci i młodzieży. Autorzy, mając bogate doświadczenie w pracy z dziećmi sprawiającymi problemy wychowawcze, wskazują efektywne sposoby radzenia sobie w różnych trudnych sytuacjach, odpowiadają na pytania:
Jak się zachować np. w trakcie wybuchu złości u dziecka?
Jak formułować skuteczne polecenia?
Jak motywować młodych ludzi do współpracy?
Jak wzmacniać u dziecka koncentrację uwagi?
Jak zapobiegać sytuacjom konfliktowym w domu i w szkole?
Jak budować normy i zasady domowe i szkolne?
Jak tworzyć skuteczny system nagród i konsekwencji?
„Celem tej książki jest pokazanie, że terapia behawioralna może być przyjaznym i skutecznym sposobem pracy nad trudnymi zachowaniami dzieci. Chcemy jednak podkreślić, że w przypadku wielu dzieci lektura tej książki nie zastąpi wizyty u profesjonalisty” (Sposób na trudne dziecko. Przyjazna terapia behawioralna, A. Kołakowski, A. Pisula, GWP,Sopot2013)
[/read]
„JAK MÓWIĆ, ŻEBY DZIECI NAS SŁUCHAŁY. JAK SŁUCHAĆ, ŻEBY DZIECI DO NAS MÓWIŁY”, A. Faber, E. Mazlish – praktyczny poradnik pedagogiczny, pokazujący na przykładach z codziennego życia, jak opanować sztukę skutecznej komunikacji, jak pomóc dzieciom aby radziły sobie z własnymi uczuciami, jak zachęcać do współpracy i samodzielności, jak chwalić nasze dzieci i co stosować zamiast karania.
[read more=”Czytaj więcej” less=”Zwiń”]
Liczne przykłady i wskazówki ułatwiają budowanie silnych więzi emocjonalnych między dorosłymi i dziećmi.
„Chcemy znaleźć drogę, która pozwoli traktować z pełnym szacunkiem potrzeby naszych dzieci i z równym szacunkiem – nasze własne” („Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły”, A. Faber, E. Mazlish, Wyd.”Media Rodzina of Poznań, Inc”, Poznań 1993 i późn.)
[/read]
„JAK MÓWIĆ DO NASTOLATKÓW, ŻEBY NAS SŁUCHAŁY. JAK SŁUCHAĆ, ŻEBY Z NAMI ROZMAWIAŁY”, A. Faber, E. Mazlish – kolejna edycja z serii praktycznych przewodników pedagogicznych, tym razem adresowana specjalnie do rodziców i wychowawców nastolatków.
[read more=”Czytaj więcej” less=”Zwiń”]
Autorki przygotowują rodziców i wychowawców na zmiany w zachowaniu nastolatków, zachęcają do wspólnego szukania rozwiązań domowych i szkolnych konfliktów. Na konkretnych przykładach, wskazują jak można pomóc nastolatkom uporać się z ich zmiennymi uczuciami, co robić zamiast „wydawania rozkazów, pouczania, grożenia, wytykania, prawienia kazań, zrzędzenia, karania”, jak wspólnie spędzać czas, jak budować trwałe więzi z nastolatkami.
„ Dlaczego młody człowiek miałby się zdobyć na otwartość wobec rodzica, który go karze? Dlaczego miałby szukać przewodnictwa rodzica, który na wszystko daje przyzwolenie?” (Jak mówić do nastolatków, żeby nas słuchały. Jak słuchać, żeby z nami rozmawiały, A. Faber, E. Mazlish, Wyd. Media Rodzina Sp. z o.o., Poznań 2006)
[/read]
„ADHD. ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ. Przewodnik dla rodziców i wychowawców” – A.Bryńska, A.Kołakowski, A.Pisula, M.Skotnicka, T.Wolańczyk
– zwarte kompendium wiedzy na temat zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD), diagnozy, leczenia, zaburzeń współwystępujących – napisane przystępnym językiem.
[read more=”Czytaj więcej” less=”Zwiń”]
Autorzy książki, obok opisu konkretnych metod edukacyjnych, psychoterapeutycznych i farmakologicznych, przekazują także wiele cennych i praktycznych uwag praktycznych, które mogą pomóc rodzicom i nauczycielom w radzeniu sobie z trudem wychowania dzieci i młodzieży nadpobudliwych psychoruchowo i mających problemy z koncentrowaniem uwagi.
„To nie wina nauczyciela, że w klasie jest nadpobudliwe dziecko, ale to też nie wina tego dziecka czy jego rodzica” (ADHD. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej. Przewodnik dla rodziców i wychowawców” – A.Bryńska, A.Kołakowski, A.Pisula, M.Skotnicka, T.Wolańczyk, GWP, Sopot 2010)
[/read]
„ZROZUMIEĆ DZIECKO Z NADPOBUDLIWOŚCIĄ PSYCHORUCHOWĄ. Poradnik dla rodziców i nauczycieli”, P.Cooper, K.Ideus – publikacja, która pomaga zrozumieć na jakie trudności narażone jest dziecko z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD) oraz jakie wyzwania wychowawcze i edukacyjne stają przed jego rodzicami i nauczycielami.
[read more=”Czytaj więcej” less=”Zwiń”]
Autorzy opisują jak w Wielkiej Brytanii przebiega precyzyjny model diagnostyczny, jak określane są specjalne potrzeby edukacyjne dziecka z ADHD, na jakie wsparcie specjalistyczne może liczyć uczeń z ADHD oraz jak należy opracować kompleksowy „plan działań” oraz indywidualny plan edukacyjny w szkole. Czytelnik może też się zapoznać z podstawowymi zasadami skutecznego nauczania dzieci z ADHD w klasie szkolnej.
„Mamy nadzieję, że książka ta zawiera potrzebne informacje, że będzie ciekawa i przydatna. Wierzymy, że będzie służyć materiałem do dyskusji i refleksji… Jednak przede wszystkim pragniemy, aby ta publikacja stanowiła przynajmniej skromny wkład w sprawę polepszenia praktyki pedagogicznej wobec wrażliwych dzieci z ADHD, a także dzieci bez tego problemu.” (Zrozumieć dziecko z nadpobudliwością psychoruchową. Poradnik dla rodziców i nauczycieli, P.Cooper, K.Ideus, Wyd. APS, Warszawa 2001).
[/read]